W ramach realizacji projektu uczniowie naszego gimnazjum pod opieką Pani mgr Jolanty Kamińskiej-Sroki – przygotowali i przeprowadzili badania laboratoryjne mające na celu:
Sprzęt: amperomierz, 3 przewody elektryczne, dwie płaskie baterie 4,5 V, zlewka, dwie elektrody węglowe;
- poznanie metod badania jakości wód naturalnych
- poznanie biologicznego i gospodarczego znaczenia wody;
- określenie trudności i ich przyczyn w uzdatnianiu wody;
- zrozumienie znaczenia oczyszczalni ścieków dla środowiska.
Młodzież pod kierunkiem nauczyciela przeprowadziła następujące doświadczenia:
Doświadczenie 1.
Oznaczanie wartości pH wody
Sprzęt: probówki, stojak na probówki
Odczynnik: papierki wskaźnikowe
Wykonanie: w czterech probówkach znajdują się kolejno próbki wody z (1) kranu, (2) jeziora, (3) mineralna, (4) stopionego śniegu. Odczyn każdej z wód sprawdzamy za pomocą papierka wskaźnikowego, a jego barwę porównujemy ze skalą na wzorcu.
Obserwacje: barwa papierka wskaźnikowego zmieniła się na różową tylko w przypadku wody mineralnej.
Wniosek: Badane próbki wody (1), (2), (4) wykazują charakter obojętny, a (3) słabo kwaśny.
Doświadczenie 2.
Wykrywanie jonów chlorkowych Cl- w próbkach wody
Sprzęt: probówki, kolby miarowe, pipety
Odczynniki: roztwór chlorku sodu NaCl, roztwór azotanu (V) srebra AgNO3, rozcieńczony kwas azotowy (V) HNO3
Wykonanie: : w czterech probówkach znajdują się kolejno próbki wody z (1) kranu, (2) jeziora, (3) mineralna, (4) stopionego śniegu, (5) roztwór NaCl. Do każdej z nich dodajemy kilka kropel HNO3 i kilka kropel AgNO3 .
Obserwacje: W probówkach (1), (2), (3) nie obserwujemy żadnych zmian, w (4) pojawia się biały osad porównywalny z wzorcową (5).
Wniosek: Próbka (4) zawiera jony chlorkowe .
Doświadczenie 3.
Oznaczanie zawartości substancji stałych w wodzie
Sprzęt: waga laboratoryjna, cylinder miarowy, zlewki, bagietki
Wykonanie:
Ważymy zlewkę z bagietką i odmierzamy próbkę badanej wody;
Przelewamy wodę do zważonej zlewki i ogrzewamy do odparowania;
Po ochłodzeniu ważymy zlewkę z osadem.
Obserwacje: Po odparowaniu wody w zlewce pozostał osad;
Wniosek: Badana próbka pochodząca ze stopionego śniegu zawierała substancje stałe.
Duża ilość substancji stałych obniża jakość wody i jest niekorzystna dla niektórych organizmów. Zbyt niskie stężenie substancji stałych może hamować rozwój zycia wodnego. Wysokie stężenie rozpuszczonych substancji stałych w wodzie pitnej może nadawać jej nieprzyjemny smak i działać przeczyszczająco.
Doświadczenie 4.
Wykrywanie azotanów (V) w wodzie
Sprzęt: probówki, stojak na probówki, pipety
Odczynniki: kwas solny, roztwór rivanolu, azotan (V) potasu KNO3 , papierek wskaźnikowy uniwersalny, wiórki magnezu;
Wykonanie: : w czterech probówkach znajdują się kolejno próbki wody z (1) kranu, (2) jeziora, (3) mineralna, (4) stopionego śniegu, dodajemy do nich 3 krople rivanolu i zakwaszamy HCl, następnie dodajemy wiórki magnezu;
Obserwacje: Tylko w próbce (2) zaobserwowano zmiany zabarwienia na różowo.
Wniosek: Woda z jeziora zawierała azotany.
Woda używana do picia nie powinna zawierać zbyt dużo azotanów, gdyż właśnie z wody pitnej dostają się one do naszych organizmów. Woda o dużej zawartości azotanów jest szczególnie niebezpieczna dla małych dzieci – może spowodować sinicę. Dzieci dotknięte tą chorobą nazywa się niebieskimi dziećmi.
Doświadczenie 5.
Badanie przewodnictwa elektrycznego wód naturalnych
Sprzęt: amperomierz, 3 przewody elektryczne, dwie płaskie baterie 4,5 V, zlewka, dwie elektrody węglowe;
Wykonanie: Przygotowano zestaw zgodnie ze schematem a następnie odczytywano wskaźniki amperomierza dla badanych próbek wody.
Obserwacja: Największe przewodnictwo wykazuje woda mineralna, a najmniejsze woda destylowana.
Wniosek: Przewodnictwo elektryczne wody jest proporcjonalne do zawartości rozpuszczonych w niej elektrolitów.
Duża, nagła zmiana przewodnictwa elektrycznego w wodach powierzchniowych wskazuje, ze do wody przedostają się zanieczyszczenia o charakterze elektrolitów, czyli kwasy, zasady i sole (w tym metali ciężkich).
Wnioski ogólne:
Woda jest substancją bardzo ważną dla życia na Ziemi – stanowi główny składnik materii ożywionej oraz środowiska, w którym żyjemy.
Woda jest przezroczysta cieczą; bezbarwną w cienkich warstwach, niebieskawozieloną
w warstwach grubszych. Nie ma smaku ani zapachu.
Woda jest bardzo dobrym rozpuszczalnikiem wielu związków chemicznych zwłaszcza jonowych (powodując ich rozpad na jony). Reaguje z niektórymi substancjami oraz ułatwia przebieg reakcji, np. biochemicznych, które zachodzą w środowisku wodnym.
Duża ilość substancji stałych obniża jakość wody i jest niekorzystna dla niektórych organizmów. Zbyt niskie stężenie substancji stałych może hamować rozwój życia wodnego. Wysokie stężenie rozpuszczonych substancji stałych w wodzie pitnej może nadawać jej nieprzyjemny smak i działać przeczyszczająco.
Woda używana do picia nie powinna zawierać zbyt dużo azotanów, gdyż właśnie z wody pitnej dostają się one do naszych organizmów. Woda o dużej zawartości azotanów jest szczególnie niebezpieczna dla małych dzieci – może spowodować sinicę. Dzieci dotknięte tą chorobą nazywa się niebieskimi dziećmi.
Przewodnictwo elektryczne wody jest proporcjonalne do zawartości rozpuszczonych w niej elektrolitów.
Duża, nagła zmiana przewodnictwa elektrycznego w wodach powierzchniowych wskazuje, ze do wody przedostają się zanieczyszczenia o charakterze elektrolitów, czyli kwasy, zasady i sole (w tym metali ciężkich).
Na podstawie wniosków z przeprowadzonych doświadczeń oceniliśmy badane próbki wody jako czyste, pozbawione zanieczyszczeń zagrażających zdrowiu i życiu organizmów.
Następny krokiem naszych badań będzie zbadanie próbek wody wiosną, kiedy zbiorniki wodne będą pełne organizmów żywych wpływających na jakość i czystość wód.
